Jessica Muller - Tussen de regels

Ik verwonder me er steeds over hoe lastig het is om mijn werk onder te brengen in een stroming. Er is het product zelf, de kunstenaar aan het werk en de toeschouwer. Men wil het werk graag indelen. De één noemt het abstract expressionisme, de ander lyrisch abstract of abstract intuïtief. Zelf speel ik en proef ik die termen, maar weet het nog zo net niet.

Ja, het is abstract. Het is geen weergave van de werkelijkheid. Maar het is niet strak geometrisch of plat. Het geeft suggesties van ruimte door het achter elkaar plaatsen van kleurvlakken, al dan niet transparant. Het lijkt expressief door het gebruik van kleur en niet benoembare vormen, maar het is geen therapeutische uiting en ik wil niet terug naar de kindertekening van de Cobra beweging. En intuïtief, wat bedoelen ze daar eigenlijk mee? Betekent dat, dat ik er maar zonder denken op los schilder? Dat ik me laat leiden door onbenoembare krachten? Of is dat een verwarring met het woord instinctief?

Volgens Jung heb je naast ‘in’ en extroverte types nog met de 4 archetypes te maken, waar bij het intuïtieve type diegene is die altijd op zoek is naar mogelijkheden in de toekomst. Steeds nieuwe ruimtes wil onderzoeken en veroveren. Daar kan ik wel wat mee. Het blijft allemaal erg vaag voor iets wat voor mijzelf een zeer doorwrocht proces is waar heel veel wordt gedacht en gekeken. 

In de filosofie stuitte ik op Derrida die in de jaren 70 van de vorige eeuw begon over het deconstructivisme. Hij doelde daarbij op de betekenis van teksten. Iedere tekst die je leest, leunt eigenlijk op alle teksten die je daarvoor al hebt gelezen. Alle kennis die je daardoor al hebt vergaard. Zonder al die reeds gelezen teksten zou je de tekst die je als laatste leest helemaal niet kunnen begrijpen. In wezen verwijst die laatste tekst dus niet naar de werkelijkheid, maar naar alle voorgaande teksten. In het beeld van de pagina van een boek is al deze kennis in de marge van die laatste tekst. Dat betekent dat het wit naast de tekst en tussen de regels door immens veel betekenis met zich meedraagt. Het ontleden en opsporen van het niet geschrevene van die tekst in de marge noemt Derrida ‘deconstructie’. Dit opzoeken van het ongezegde, ongedachte, het uitgeslotene wat er dus niet staat, maar wel is, dat komt overeen met wat ik in mijn schildersproces doe.

We kennen al onnoemelijk veel beelden en al die beelden zijn opgeslagen in ons hoofd. Ik als kunstenaar zit daar ook vol mee. Daarvan ben ik mij zeer bewust, als schilder. Het proces wat ik aanga met mijn materiaal is het zoeken van die marge, die nog niet benoemde, of in mijn geval, geschilderde stukken in het schilderij die samen iets tonen, wat voortkomt uit het gekende, maar nog niet benoemd of geduid is. Ik haal het tevoorschijn en laat de betekenisgeving over aan de opslag van beelden in het hoofd van de toeschouwer.

Jessica Muller, Barchem, 27 juli 2023

Bekijk hier alvast haar beschikbare werken in onze webshop

Let op: de tentoonstelling is gesloten op 31 dec. 2023 en 1 januari 2024