Peter en Pat Gentenaar - Is beauty only skin deep?

Peter Gentenaar en Pat Gentenaar-Torley zijn niet alleen levenskunstenaars, maar vooral ook papierkunstenaars. En dat zal zeker naar voren komen in hun komende tentoonstelling ‘Is beauty only skin deep?’, welke vanaf 1 juli tot en met 22 juli 2018 te zien zal zijn in Pulchri’s  Mesdagzaal. De titel verwijst naar de 3D-objecten waar Peter, met name in het buitenland, furore mee maakt. Hij ziet zijn werk als een soort hol beeldhouwwerk, waarvan alleen de buitenkant – het vel – aan het werk zijn vorm, kleur en dimensie geeft. Voor zijn werk geldt zeker dat de schoonheid alleen in het omhulsel zelf zit, want de rest is lucht.

Pat maakt 2D-werk, en toch zijn de werken van beiden aan elkaar verwant. Ze maken ieder voor zich op technisch zeer unieke wijze hun eigen papier, gebruiken hetzelfde pigment en verstaan de kunst van het drogen, vacumeren en bewerken van papier en pulp. Ofschoon zij in de basis hetzelfde materiaal gebruiken, is de pulp die Pat gebruikt veel natter. Doordat beiden hetzelfde pigment gebruiken, past het werk niet alleen qua materiaal, maar ook qua kleur uitstekend bij elkaar.

Het hele procedé is noch makkelijk, noch vluchtig. Alleen al het malen van de pulp voor 1 reuzevel papier om een object van Peter te kunnen maken duurt al bijna week. Onverstoorbaar draait in de annex naast hun landelijk gelegen atelier de door Peter ontworpen pulpmaler de hele dag door, terwijl hij er steeds weer water bij doet. Het lawaai van de pulpmaler gaat zeker de 80 decibel te boven, waardoor Peter zijn gehoor er in de loop der jaren niet op vooruit is gegaan. Peter en Pat hebben behalve hun eigen pulpmaler ook eigen tafels ontworpen. Een tafel waarvan het water makkelijk afgevoerd kan worden en het papier vacuüm kan worden gezogen.  Omdat Peter 3D-objecten maakt is zijn tafel aanzienlijk groter dan die van Pat. Er is niet alleen veel vraag naar het werk van Pat en Peter, maar ook naar de door hen ontworpen  pulpmalers en droogtafels. De tentoonstelling valt als een puzzel in elkaar. Het werkt van Peter aan het plafond en dat van Pat aan de muur. Samen kunnen zij met gemak de Mesdagzaal vullen. Het is voor Pat weliswaar niet een echte oeuvretentoonstelling, maar ze hoopt toch een goede indruk te kunnen geven van haar diversiteit en ontwikkeling.

Pat is een meesterweefster, maar lange tijd werd de weefkunst ten onrechte niet als aparte kunst gezien. Misschien meer als een kunde dan kunst. Ruim 30 jaar geleden is Pat begonnen met het ontwikkelen van haar pulptechniek. In plaats van met verf ‘schildert’ zij met papierpulp in verschillende kleuren. De pulp kan uit diverse stoffen bestaan zoals zijde, linnen, sisal of katoen. Met een pipet zuigt zij de waterige massa op en brengt het aan op een zeefachtige ondergrond. Vervolgens bewerkt zij met een mes de contouren. Het bijzondere is dat Pat omgekeerd ‘schildert’. Ze begint eerst met de laag die het oog straks ziet. Soms zitten er wel eens 20 lagen pulp op elkaar, en is het nauwelijks meer voor te stellen dat Pat nog weet hoe de voorstelling er precies uitziet als het werk – laag op laag - vordert. Als het werk eenmaal vacuüm droog gezogen en gewoon gedroogd is, kan het schilderij van de zeef worden losgemaakt en is er een prachtige tekening zichtbaar op een dunne papier laag.

Peter vergelijkt zijn werk met een herfstblad. Zolang het blad niet verkleurd is, is het vlak. Evenals het bamboegeraamte in zijn werk zit het blad ook vol nerven. Pas als het blad zijn vocht verliest in de herfst, gaat het blad krullen rond de nerven. Net zoals het geval is bij Peter zijn sculpturen. Na vele jaren van experimenteren viel bij Peter het kwartje, toen hij een keer per ongeluk een luciferhoutje in de pulp had laten vallen. Toen het papiervel ging drogen, krulde en kromp het (kan soms 40% inkrimpen), echter daar waar het lucifertje zat bleef het glad. Zo ontstond uiteindelijk het idee om door middel van een bamboegeraamte het krulproces van het zelfgemaakte papier te beïnvloeden en zijn unieke vorm te geven.

Terwijl we praten over papier en pulp verschijnen er allerlei boeken op tafel. Het werk van zowel Peter als Pat is uitvoerig gedocumenteerd en ook in meerdere talen. Het werkt van Peter valt op door zijn unieke vormen, grootte en locaties waar ze geëxposeerd zijn. Zo hangen er 60 objecten in de Yas Mall in Abu Dhabi, en zijn er inmiddels ook opdrachten binnen vanuit Dubai. Winkelcentra, cruiseschepen, kathedralen en openbare ruimtes, bijna overal zijn de markante objecten te vinden. Soms reizen Peter en Pat met twee vrachtwagens materiaal af naar bijvoorbeeld Frankrijk om de entourage van prestigieuze modeshows van de indrukwekkende 3D-objecten te voorzien. De foto’s hiervan ogen een renaissanceachtige en hemelse ambiance.

Tijdens de tentoonstelling wordt tevens een groot nieuw Engels -Chinees boek over het werk van Peter en een ook een Engels-Chinees boek over het werk van Pat gepresenteerd. Deze boeken hebben drie tentoonstellingen in drie verschillende musea in China begeleid en Peter’s boek toont onder andere zijn werk, gemaakt voor een groot winkelcentrum in Suzhou, China.